Moderne Kunst Kring (Cercle de l'art moderne). Ouvrages de Peinture, Sculpture, Dessin, Gravure

"COMITÉ.
JAN TOOROP, President.
CONRAD KIK.KERT, Secrétaire-trésorier.
P. MONDRIAN. J. WEYAND.
MEMBRES.
PETRUS ALMA. LE FAUCONNIER. LEO GESTEL. FERNAND LÉGER. RUDOLF LÉVY. HERMANN LlSMANN. LOUIS SCHELFHOUT. JAN SLUYTERS. JAN VERHOEVEN.", p. 4

Nr. of pages: 79.
Holding Institution: Stedelijk Museum

"VOORREDE
Het woord van den ouden Delacroix: "Le moderne, il n'y a que cela!" is levend gebleven en leeft in deze vereeniging en deze ten­toonstelling voort. Deze expositie, zij is een daad van den tijdgeest. Zij is een protest tegen het conservatísme van Holland en een richtsnoer voor wat komen Zij is, in den grooten ernst van enkele dezer zoekende werkers een protest, ook, tegen publiekbedriegerijen en banditisme van machteloozen en gladhandigen, tegen conservatieven en Futuristen en alles wat het wagen zou, af te wijken van den rechten weg van het eeuwig gelijke Schoon.
Kunst is voortgezette Traditie:
Der menschen aard verandert door de tijden niet en zoo zal, wat naar diepste wezen schoon was naar dien aard zijn en blijven schoon, naar onveranderbare wetten.
Vaak gaat in dwalíngen de onvergankelijke leer verloren.
Maar altoos weer komen perioden van groote waarheden boven en altijd wordt de wijsheid van het zuivere Begrijpen hervonden.
Zóó een periode wil dit modernisme zijn. Dat wat spottend „cubisme" gescholden wordt is een herstel een voortgezette traditie. Het z.g. "cubisme" is in wezen „conservatief." Het zoekt en wroet en speurt naar oude wetten. Het eert de oude meesters, en conserveert met precieuse pieteit die diepere schoonheden, welke schier gansch vergeten schenen, maar plaatst hen - voortgezet - in dezen tijd ! Want zóó als een menschenaard het leven door zich wijzigt door ontwikkeling, maar het leven lang dezelfde blijft, in den grond -, zoo leeft ook de kunst en ontwikkelt en wijzigt, al is het slechts in variatie op het eeuwig blijvende.
Kunst moet staan in den tijd van ontstaan: geen kunst is ooit gebleven, die in haar tijd niet tot het modernste behoorde van wat gegemaakt werd.
Dat doet een deel van het hier tentoongestelde. Want wel zoekt men, en tracht wat de oudsten aan stijlheid bereikten, te evenaren, maar men doet dat, in nieuwste vormen.
De oude opvatting, dat kunst niet is een weergave, maar een karakteruiting, niet is een natuur-imitatie, maar een menschelijkheid, dat, wat men grootsch vindt men bij Egyptenaren en Hindoes en Assyriers, bij Archaiers en Byzantijnen en Gothieken, die blijvende Wijsheden worden hervonden en herleid.
De Waarheden van het evenwicht, van den balans en het rythme, van de volumen en de verstrakking, van het decoratieve en het componeeren, het transformeeren en het weloverwogene, worden opgediept en toegepast.
En zoo als de grootsche Frankische kunst, de Gothiek van Noord Frankrijk kwam en zich verspreidde over Vlaanderen en Holland, over Duitschland, Italie en overal, zoo hopen wij dat de Frankische kunst uit Noord-Frankrijk zich spreiden zal met een modern internatiolisme en toch overal zal varieeren naar den aard van het volk.
Een volk kan alleen maken een kunst naar zijn aard. En de heele Grieksche, Romeinsche beschaving, de Renaissance van Italie zijn kunsten geweest, die niet naar den aard waren van ons volk. Wij kunnen niet de groote vlakken aan en den eenvoud. Wij zijn zeer gecompliceerd, zooals de Gothiek, onze raskunst, een eenheid uit ontzaglijke veelheden was.
Zoo is ook, wat „cubisme" wordt genoemd en beter „stylisme" kon worden geheeten ! Het zocht de Eenheid maar de samengesteldheid, de veelvuldigheid, de gevuldheid, de volle ornamentatie, de vele rythmen, de hoekige plastiek.
Het zoekt weer te werken, maar nerveuzer, maar luchtiger nog, naar den ouden aard van het ras.
Wij hopen dat men het zal kunnen zien. Wij weten, om weer een Stijl te bereiken, zijn, na onze schrikbarende décadence, jaren en eeuwen noodig. Wij weten dat ieder nog slechts een timide zoeker is, en dat er nog slechts beginnende voorloopers zijn, van wat, over jaren en jaren, bij algemeener beschaving, eens weer een Stijl kan worden, als de Gothiek eens was, maar wij hopen dat men beginnen zal te begrijpen en het is dáárom dat wij een voorgaande meester, en het beste van andere landen naar ons land toe brachten, om met hen te samen, ons goed bestaansrecht te doen erkennen."

Kikkert, Conrad: Voorrede, p. 5-9
Le Faucconnier, Henri: La sensibilité moderne et le tableau, p. 17-27

Participant Addresses listed

– Biographies of some artists provided.
– "Exposés au Musée Municipal Suasso Amsterdam", cover page